آخرین دفعهای که قهوه خریداری کردهاید را به خاطر بیاورید. شاید حدس من اشتباه باشد، اما فکر میکنم قهوهای که خریدید، از نوع رست تیره بوده است.
هنگامی که تبلیغات تجاری قهوهها را تماشا میکنیم، بدون هیچ شک و تردیدی به این نتیجه میرسیم قهوهای که رست تیره شده، عالی است. با این حال، زمانی که میخواهید خودتان به سراغ رست کردن قهوه بروید، بهتر است که سلیقه شخصی خود را در نظر بگیرید. به انبوه تبلیغاتی که رست تیره را بهترین کیفیت برای قهوه نشان میدهد، بیاعتنا باشید. این قضیه واقعیت ندارد و مهم، ذائقه شما است.
دلایلی وجود دارد که باعث محبوبیت بیشتر رست تیره قهوه شده است. مهمترین دلیل این است: صنعت قهوه بسیار بزرگ است. این صنعت پس از صنعت نفت، دومین صنعت بزرگ دنیا است. به حجم بسیار زیاد قهوهای که هر سال در بازار مصرفکننده ارائه میشود، فکر کنید. حالا این مسئله را در نظر بگیرید که فقط ده درصد از این حجم مصرفی دارای کیفیت بالایی است. 90 درصد باقیمانده را قهوههای متوسط تا قهوههای بیکیفیت تشکیل میدهند. به عبارت دیگر، بخش اعظم قهوههایی که به مصرف میرسند، هیچ طعم و عطر خیلی خاص و ویژهای ندارند که آنها را از دیگر قهوهها متمایز کند. برخی نیز دارای طعم و عطر متمایزی هستند، اما این طعم و عطر چندان مورد پسند مصرفکنندگان نیست. به این ترتیب، ممکن است طعم دانههای قهوه روبوستا معمولی با درختان کوتاه قامت (low-grown Robusta coffee) به نظر شما طعمی نظیر مواد دارویی یا حتی بدتر از آن داشته باشد.
سوال اینجا است که اگر بیشترین حجم قهوه پرورش یافته واقعا کیفیتی متوسط دارد، پس چرا مردم دنیا هر روز به این میزان قهوه مصرف میکنند؟
پاسخ این پرسش را به شما میگوییم: رست تیره قهوه همه جا رواج دارد! بنابراین، با این نوع رست کردن و سرو قهوه با مقادیر زیادی خامه و شکر، میتوان طعمهای نه چندان خوشایند را هم پوشش داد.
تفاوت میان رست روشن با رست تیره
اگر خیلی ساده بخواهیم رست تیره را تعریف کنیم، باید بگوییم رست تیره به این معنی است که دانههای قهوه با دمایی بالاتر و معمولا در مدت زمانی طولانیتر رست شدهاند. این کار باعث میشود که تمام مولکولهای طعمدهنده –هم طعم خوب و هم طعم نامطلوب- درون دانههای قهوه ذخیره شوند. زمانی که یک فنجان قهوه را با دانههای رست تیره شده تهیه میکنید، مصرفکننده نهایی قادر نیست تشخیص دهد که کیفیت دانههای قهوه اولیه بالا یا پایین بوده است. دلیل آن هم این است که تمام طعمهای طبیعی دانههای قهوه به حالتی زغالی تبدیل شدهاند.
برای درک بهتر این قضیه میتوانید به این مثال فکر کنید: یک فیله مینیون عالی و یک تکه گوشت گوساله معمولی داریم. هر دو آنها را بیش از حد میپزیم تا حالتی سوخته پیدا کند. در این حالت حتی یک متخصص آشپزی هم نمیتواند تفاوت میان این دو را تشخیص دهد. مشابه همین اتفاق در مورد قهوه هم رخ میدهد.
بنابراین، اگر شما مالک یک شرکت بزرگ تولیدکننده قهوه باشید، چه کاری خواهید کرد؟ احتمالا شما هم با استفاده از ترفند رست تیره محصولات خود را روانه بازار میکنید. سپس سعی خواهید کرد به بازار ثابت کنید که محصول شما قهوهای عالی و غنی است. با این تصور دیگر نمیتوانید این شرکتها را سرزنش کنید. آنها چاره دیگری ندارند و به خاطر بزرگی حجم کار، نمیتوانند کیفیت بالا را تضمین کنند. پس با رست تیره قهوه کاری میکنند که شما به عنوان مصرفکننده، طعم نامطلوبی را احساس نکنید.
همیشه قهوههای با رست تیره بیکیفیت هستند؟
تصور اشتباه نکنید. منظور پشت این مطلب این نیست که قهوههایی که رست تیره شدهاند، همیشه قهوههایی با کیفیت پایین هستند. برخی از قهوهها وجود دارند که واقعا منحصربهفرد و فوقالعاده هستند و به صورت تیره هم رست شدهاند. بنابراین، تنها مسئله این است که در نظر داشته باشید علیرغم برخی از تبلیغات، رست تیره به معنی “غنی شده و با بهترین طعم” نیست. در بسیاری موارد دلیل دیگری برای این کار وجود دارد.
با این توضیحات، سری بعد که برای خرید قهوه اقدام میکنید، به جای انتخاب قهوهای که رست تیره شده است، یک قهوه تازه که رست آن کمی روشنتر است را انتخاب کنید. احتمال دارد نتیجه این انتخاب بهتر از انتخابهای قبلی شما باشد. در نظر داشته باشید که وقتی قهوهای به صورت روشن رست شده باشد، احتمالا به این دلیل است که تولیدکننده آن از کیفیت بالای دانههای خام این قهوه اطمینان داشته است. البته این توصیه برای افرادی است که کمی حس ماجراجویی هم دارند. در غیر اینصورت میتوانید به سراغ همان رست تیره بروید.
قهوههایی عالی به معنای واقعی کلمه در دنیا وجود دارند که دارای طعمهای طبیعی و منحصربهفردی هستند. با این حال، زمانی که از قهوهای با رست تیره استفاده میکنید، بعید است که به خوبی طعمهایی نظیر طعم بینظیر ایرگاچفه اتیوپی یا طعم شگفتانگیز حرار اتیوپی یا طعم خاک مانند و کامل یک قهوه منهلینگ سوماترا عالی را تجربه کنید و تفاوت میان آنها را تشخیص دهید.