زنان باردار و همچنین مادران شیرده که به تازگی نوزاد خود را به دنیا آورده‌اند، هیجان و شوقی وصف ناشدنی از به دنیا آوردن یک انسان جدید دارند. با این حال، مسئله‌ای که به نام ترک کافئین نامیده می‌شود، می‌تواند مشکلات خاص خود را برای زنان باردار و مادران شیرده داشته باشد.
همان‌طور که مورد انتظار همه زنان باردار انتظار دارند، هیجان بارداری با فهرستی طولانی از مواردی همراه است که منع مصرف دارند. زنان در زمان بارداری و شیردهی باید از بسیاری غذاها، نوشیدنی‌ها، مواد دارویی و فعالیت‌هایی که در زمان‌های دیگر مشکل‌ساز نبوده‌اند، به طور کلی اجتناب کنند.
با این همه، زنان باردار و مادران شیرده پیش از این که بخواهند از مصرف هر چیزی بترسند، باید حقیقت را در مورد آن‌ها بدانند. این مسئله بسیار مهم است که هر آن‌چه در توان دارید، برای محافظت از کوچک‌ترین عضو خانواده خود بگذارید. با این حال، نادیده گرفتن غذاهای لذیذ و نوشیدنی‌های مورد علاقه برای بعضی از زنان باردار به خاطر شرایط هورمونی و جسمی آن‌ها بسیار سخت و طاقت‌فرسا است!
با این توضیحات، سوالی که در این مطلب می‌خواهیم به آن بپردازیم، این است که آیا واقعا ممکن است نوشیدن یک فنجان قهوه توسط زنان باردار و مادران شیرده خطری برای فرزند آن‌ها ایجاد کند؟
شرایط مصرف کافئین برای زنان باردار
در هنگام بارداری ممکن است بخواهید درباره این که مجاز به نوشیدن چه میزان قهوه در طول شبانه‌روز هستید، جستجویی داشته باشید. با این حال، اطلاعات کمی به دست خواهید آورد و در آخر هم ترکیب مختلفی از نتایج ضد و نقیض را در پیش روی خود خواهید داشت. ما در این‌جا سعی می‌کنیم به بررسی این نتایج بپردازیم.
وب‌سایت “بیبی سنتر” (BabyCenter) یکی از وب‌سایت‌های معتبر در زمینه اطلاعات بارداری است. توصیه این وب‌سایت برای زنان باردار و همچنین زنانی که در حال اقدام برای بارداری هستند، این است که این افراد از افراط در مصرف کافئین اجتناب کنند.
“مارچ آو دایمز” (The March of Dimes) نیز به عنوان یکی دیگر از فعالان این حوزه توصیه می‌کند که زنان باردار بیش از 200 میلی‌گرم در روز کافئین ننوشند. این میزان کافئین تقریبا در 12 اونس یا 350 میلی‌لیتر قهوه وجود دارد. البته روش تهیه و دم کردن قهوه نیز در تغییر این میزان کافئین تاثیرگذار است.
نتایج تحقیقاتی در مورد مصرف کافئین در دوران بارداری
علت شروع بیشتر این نگرانی‌ها درباره مصرف قهوه در دوران بارداری را می‌توان نتایج تحقیقی در سال 2008 دانست. این پژوهش که بسیار شهرت یافت، نشان می‌داد که خطر سقط جنین در زنان بارداری که مصرف‌کننده 200 میلی‌گرم یا بیشتر کافئین در روز هستند، دو برابر زنان بارداری است که به طور کل از مصرف کافئین خودداری می‌کنند.
با این حال، این پژوهش منتقدانی هم دارد. آن‌ها می‌گویند که محققان این پژوهش در مورد شیوه دم کردن قهوه یا نوع آن هیچ بررسی خاصی انجام نداده‌اند. برای مثال، یک فنجان قهوه فرانسه با رست تیره که بدون شیر و شکر سرو شده باشد، بسیار قوی‌تر از یک فنجان قهوه رقیق امریکایی است که احتمالا با خامه و شکر هم سرو می‌شود. همین موضوع باعث می‌شود که فکر کنیم باید حد میانه را در نظر بگیریم.
اولین مرتبه‌ای که بحث احتیاط در مصرف کافئین برای زنان باردار مطرح شد، دهه 1980 میلادی بود. در آن زمان سازمان غذا و دارو ایالات متحده (FDA) بر اساس نتایج حاصل از یک تحقیق، توصیه‌هایی برای محدود کردن مصرف کافئین به زنان باردار ارائه داد. تحقیق یاد شده بر روی موش‌های آزمایشگاهی باردار انجام شده است. نتیجه این تحقیق نشان می‌داد که جنین موش‌های بارداری که به آن‌ها کافئین داده شده بود، دچار عوارض جانبی حاصل از این مصرف شده بودند. با این حال، مقدار کافئین مصرف شده توسط موش‌های این تحقیق در ابعاد انسانی بسیار زیادتر از واقعیت بود. این مقدار برابر با نوشیدن 50 تا 70 فنجان قهوه در یک انسان بزرگسال با وزن تقریبی 130 پوند (حدود 59 کیلوگرم) است!
نتیجه‌گیری
با توجه به مطالعات انجام شده و نتایجی که ذکر شد، بهتر است زنان باردار با در نظر گرفتن همه این موارد و مشورت با پزشک خود سعی کنند بهترین تصمیم را اتخاذ نمایند. به هر حال، در بیشتر موارد گفته شده است که مصرف میانگین تا 200 میلی‌گرم کافئین در روز، هیچ مشکلی را ایجاد نخواهد کرد. البته، در محاسبات خود باید تمام مواد دارای کافئین (و نه فقط قهوه) را در نظر بگیرید.
هنوز نمی‌توانیم این مطلب را در مورد مصرف کافئین به اتمام برسانیم. مسئله بعدی این است که پس از به دنیا آمدن نوزاد، نوشیدن چه میزان قهوه برای مادران شیرده مجاز است؟
شرایط مصرف کافئین برای مادران شیرده
در سال 2004 یک مطالعه موردی در برزیل بر روی 885 نوزاد انجام شد. در این مطالعه، بیدار شدن نوزادان در طول شب مورد بررسی قرار گرفت. مادران شیرده گروهی از نوزادان کافئین زیادی در طول روز مصرف می‌کردند و گروهی دیگر، میزان کافئین دریافتی کمی داشتند. با این حال، نتیجه این تحقیق ثابت کرد که بیدار شدن شب هنگام نوزادان این دو گروه از مادران شیرده تفاوتی ناچیز با یکدیگر دارد. تمامی محققین این مطالعه موردی قبول کردند که حتی مصرف بیش از حد کافئین در دوران بارداری و شیردهی، تاثیری بر روی خواب نوزادان سه ماهه نداشته است.
با این همه، وب‌سایت “کلی مام” (Kelly Mom) بار دیگر توصیه می‌کند که مصرف کافئین را در حد متعادل نگه دارید. دلیل آن‌ها این است که احتمال دارد نوزادان زیر شش ماه نسبت به کافئین موجود در شیر مادر حساسیت بیشتری داشته باشند. این اتفاق به ویژه برای آن دسته از زنان شیرده بیشتر رخ می‌دهد که در دوران بارداری به طور کامل از مصرف کافئین خودداری کرده‌اند.
اگر نشانه‌های حساسیت به کافئین پس از خوردن شیر در نوزادی مشاهده شود، عاقلانه این است که مادر او نوشیدن قهوه را به حداقل برساند تا سن نوزاد کمی بیشتر شود. با این حال، مصرف کافئین در حد متعادل در هنگام شیردهی را می‌توان کاملا بی‌خطر است و در دستورالعمل رژیم شیردهی، کافئین در دسته‌بندی L2 (به معنی بی‌خطر) قرار گرفته است.
در انتها باید نکته مهمی را تذکر دهیم: هنگامی که تلاش می‌کنید بر روی مصرف کافئین خود به عنوان یک مادر باردار یا شیرده کنترل داشته باشید، فراتر از فنجان قهوه خود فکر کنید. علاوه بر قهوه، کافئین در طیف وسیعی از مواد غذایی و نوشیدنی‌های دیگر نظیر انواع چای، نوشابه‌های رژیمی، شکلات و حتی بستنی‌های با طعم قهوه و شکلات هم وجود دارد.
